hoezo "IT portfolio management"

Waar gaat IT portfolio management over?,
Wat zit er in die portfolio?,
Wat levert de IT funktie nu eigenlijk aan het bedrijf?
Zijn het 'apps', 'applicaties', 'toepassingen', 'systemen', 'software', 'programmatuur', 'IT services', 'IT diensten', 'webservices', 'functionaliteit', 'projecten', 'capabilities', 'technologie', 'hardware', 'desktops', 'personal computers', 'laptops', 'tablets', 'handhelds', 'smartphones', 'mainframes', 'clients', 'servers' ??

Alle genoemde termen worden door elkaar gebruikt zonder dat iedereen bekend is met de betekenis en de onderlinge relaties tussen deze termen. Ik wil dus eerst even wat afspraken met u maken over de betekenis van deze termen zoals ik die hanteer, voordat we aan portfolio en performance management kunnen beginnen.

Functionaliteit: een beschrijving van een (door technologie ondersteund) Informatievoorzienings- en/of vastleggings- proces. Deze beschrijving is direct is afgeleid van de behoefte van een bedrijfsproces. Informatievoorzieningsfunctionaliteit is ook een noodzakelijke resource voor het functioneren van een bedrijfsproces.

IT Capability: een samenstel van hardware, software en diensten die een specifieke functionaliteit beschikbaar stelt voor een bedrijfsproces.

Software = Programmatuur: besturingsinstructies voor hardware. Software is opgebouwd in verschillende lagen op basis van de rol binnen de IT architectuur die met die software wordt gerealiseerd.

Hardware: de physieke componenten van de IT infrastructuur.
Hier vallen onder:
 a. de clients: 'desktops', 'personal computers', 'laptops', 'tablets', 'handhelds', 'smartphones'
 b. de servers: 'mainframes', 'netwerkcomponenten', 'opslag componenten' en andere 'servers'.

Applicatie = Toepassing = App = webservice: een bundeling van functionaliteit zoals die door de leverancier van de software is samengevoegd tot een leverbare eenheid. Deze bundeling zal vaak gebaseerd zijn op een veel voorkomend bedrijfsproces. Een bijzonder kenmerk van een applicatie is dat de functionaliteit direct beschikbaar komt aan de eindgebruiker.

Systeem: dit kan van alles betekenen afhankelijk van de context van de spreker en de toehoorder, daarom hanteer ik dit begrip niet.

IT service = IT dienst: een meetbare, herhaalbare activiteit met een van tevoren gedifinieerd resultaat, die een IT dienstverlener aan zijn klanten beschikbaar stelt. Hierbij maakt het niet uit of de dienstverlener tot dezelfde organisatie als de klant behoort of niet. Bij de inrichting en uitvoering van een IT service komen alle bovengenoemde termen aan de orde.

Project: een eindige activiteit die leidt tot de introductie van nieuwe of vernieuwde IT services.


IT portfolio management gaat over het beheer van de gebruikte IT services en (IT) Projecten voor een bepaalde organisatie.

Bij de IT dienstverlening aan een organisatie maken wij een onderscheid tussen:
a. IT Service Delivery processen, waarin de feitelijke dienstverlening plaats vindt
b. New Service Introduction processen, waarin de veranderingen in de diensverlening worden gerealiseerd.

De IT Service Delivery processen worden gestuurd door de IT Service Portfolio.
De New Service Introduction processen worden gestuurd dooe de (IT) Project Portfolio.


In de praktijk gaat 80% van het geld om in de IT Service Portfolio en 20% in de IT Project Portfolio, maar voor de managementaandacht geldt echter in de meeste gevallen het omgekeerde.

De hierna volgende reeks artikelen gaat over de besluitvorming in beide portfolio's.